-
Ο Ξεπεσμένος Δερβίσης υπό την βασιλικήν δρυν
«Ο κόσμος της Τέχνης μας έχει δείξει πως δεν υπάρχει ασυμβίβαστο ανάμεσα στις ιδιότητες «αμαρτωλός» και «ασκητής». Ένας χορευτής και ένας αφηγητής έχοντας ως αφετηρία αυτήν τη σκέψη διαβάζουν σαν να είναι ένα κείμενο, τα τρία ερωτικά διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη : «Υπό την βασιλικήν δρυν», «Τα ρόδινα ακρογιάλια», «Η Φαρμακολύτρια».
Και κάτω από το φως της σκηνής, σαν κάτω από το φως της σελήνης, των άστρων και των κεριών, εκεί που με το ίδιο πάθος αμαρτάνει κανείς με το ίδιο πάθος ακριβώς μετανοεί, εκεί που όλα λέγονται και όλα συγχωρούνται, εκεί που σμίγουν παλιές και νέες λατρείες και συνυπάρχουν ο Διόνυσος, ο Άδωνις και ο Χριστός, εκεί λειτουργεί το θαύμα. Εμφανίζεται ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης σαν Ξεπεσμένος Δερβίσης. Όχι στον λάκκο της φρεσκοσκαμμένης σήραγγας του Θησείου, αλλά στο αγαπημένο του λημέρι, κάτω από την «βασιλικήν δρυν», εκστατικός, ξέφρενος και πλάνης. Και τότε η έκστασή του γίνεται ασυγκράτητη και μας πηγαίνει κατευθείαν στην καρδιά της ερωτικής πράξης, του θείου έρωτα. Μα η ζωή δεν στέκεται εκεί, αφήνει τη βάρκα, το ρεύμα να τον παρασύρει από «τα ρόδινα ακρογιάλια» και βρίσκεται νύχτα στο εκκλησάκι της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας, «…εἶν᾽ ἐκείνη, ἥτις χαλνᾷ τὰ μάγια, ἤτοι λύει πᾶσαν γοητείαν καὶ μεθοδείαν πονηρὰν…» Φτάνει εκεί φαρμακωμένος, αποτυχημένος, βασανισμένος, καραβοτσακισμένος από τα πάθη του τα ερωτικά και τα άλλα για να ζητήσει συγχώρεση, απουσιάζει ο Θεός, απουσιάζουν τα πάντα, η Αγία δε θα τον ακούσει.
“Ἐσηκώθην καὶ ἔφυγα. ᾘσθανόμην ἀγρίαν χαράν, διότι ἡ Ἁγία δὲν εἶχεν εἰσακούσει τὴν δέησίν μου”»
Θοδωρής Γκόνης
Η Διαθήκη του Σαίξπηρ